Koniec Traktatu Lizbońskiego, powrót do EWG. Przyjęcie Traktatu Lizbońskiego było kolosalnym błędem z punktu widzenia zachowania Unii jako związku państw narodowych. Traktat Lizboński osłabił także pozycję Polski wobec Niemiec i innych dużych państw UE. Przede wszystkim jednak Traktat Lizboński rozszerzył kompetencje UE, a także wprowadził zasadę zwykłej większości w miejsce wcześniej stosowanej jednomyślności w wielu ważnych obszarach. Wynegocjowanie i podpisanie Traktatu Lizbońskiego źle przysłużyło się naszemu krajowi, drastycznie obniżyło pozycję międzynarodową Polski i zmieniło charakter Unii Europejskiej, za którym opowiedzieli się Polacy w referendum z tzw. Europy ojczyzn - na kierunek federacyjny Unii, podlegającej dyktatowi największych krajów, takich jak Niemcy czy Francja. Mający być zabezpieczeniem tzw. mechanizm blokujący z Joaniny okazał się czystą iluzją, a zapis o europejskiej solidarności energetycznej nie zapobiegł ani budowie gazociągu Nordstream, ani kwestionowaniu wydobycia gazu łupkowego w Europie.
